اخیرا بسیاری از لیبرال های خارجی و داخلی از جمله صادق زیباکلام معتقدند بنزین هزار تومانی، پوپولیستی است و باید گران شود. اما بسیاری نیز معتقدند بنزین اکنون هم گران است و گران کردن آن در راستای سرمایه داری است.
«ما در سوخت هیچ یارانه‌ای از دولت نمی‌گیریم؛ حتی دولت گران‌فروشی هم می‌کند».
اگر قبول ندارید این یادداشت را بخوانید؛ این چند سطر نه با زبان تخصصی که به زبان ساده، صرفا به این موضوع می‌پردازد که برخلاف نظر لیبرال‌ها و نئولیبرال‌ها، بنزین در ایران اصلا هم ارزان نیست.
باز زمزمه گران شدن بنزین و حامل‌های انرژی به گوش می‌رسد.
اقتصاددانان نئولیبرال داخل و خارج از مفت بودن سوخت در داخل ایران حرف می‌زنند.
اما حقیقت چیست؟
نفت خام که مادرِ تمام انرژی‌های مصرفی داخلی است از سال ۱۳۳۲ «ملی» اعلام شد.
«ملی» یعنی خصوصی نیست. پس وزارت نفت باید محصولات و خود نفت خام را به قیمت تمام شده با ما حساب کند.
در تصویری که ضمیمه است، هزینه تولید یک بشکه نفت برای ما در حدود ۹ دلار است.
حالا برای اثبات ادعای گران‌فروشی دولت، قیمت بنزین را بررسی می‌کنیم:
نرخ هر بشکه بنزین سوپر با نفت بشکه‌ای ۵۲ دلار، مساوی است با ۶۸ دلار.
حال با قرار دادن اعداد ۹، ۵۲ و ۶۸ در یک جدول تناسب، قیمت ۱۱ دلار برای هر بشکه بنزین به دست می‌آید.
یعنی حداکثر قیمت بنزین در کشور ما با نفت ۹ دلاری، می‌شود بشکه‌ای ۱۱ دلار!
بعبارتی وقتی دلار آزاد ۳۸۰۰ تومان بود بنزین خریداری شده برای دولت، به ازای هر لیتر، ۱۶۲۵ تومان تمام می‌شده است.
حال ما در رابطۀ تناسب، قیمت واقعی ۱۱ دلار را برای هر بشکه بنزین در نظر می‌گیریم نه قیمت ۶۸ دلار بازارجهانی را؛ تا قیمت واقعی بنزین با دلار ۳۸۰۰ را تومانی پیدا کنیم. که می‌شود: ۲۶۳ تومان!
حال دیدید در روزهایی که دلار آزاد ۳۸۰۰ تومان بود ما بنزین سوپر ۲۶۳ تومانی را ۱۲۰۰ تومان از دولت می‌خریدیم!
جالب شد نه؟!
کمی صبر کنید جالب‌تر هم می‌شود:
خب بر می‌گردیم به همین امروز؛ دلار ۳۸۰۰ تومانی و بنزین ۲۶۳ تومانی را با قیمت امروز دلار که حدودا ۱۵ هزار تومان است در یک تناسب قرار می‌دهیم.
می‌دانید چه عددی را بدست می‌آید؟
۱۰۴۰ تومان!
بله دوست عزیز؛ من همین امروز، بنزین ۱۰۴۰ تومانی را ۱۲۰۰ تومان زدم.
هنوز که هنوز است دولت در حال گران‌فروشی به من و شماست.
شاید بگویید دولت تمام بنزین مصرفی را در داخل تولید نمی‌کند!
در جواب باید بگویم که خب این از بی‌لیاقتی ماست که نفت را صادر و بنزین را وارد می‌کنیم!
تا کجا ما باید چوب بی‌لیاقتی بالانشینان را باید بخوریم؟!
در ضمن یادمان نرود که دولت، نفت ۹ دلاری را هم ۸۳ دلار می‌فروشد. پس در صورت واردات بنزین هم باز دولت هیچ یارانه‌ای را نمی‌پردازد.
حال تعریف سوبسید یا یارانه را ببینید:
سوبسید یا یارانه کمک مالی دولت برای پایین آوردن قیمت مایحتاج ضروری مردم را می‌گویند.
پس وقتی دولت یک محصول را به قیمت پایین‌تر تولید می‌کند و ما بیشتر از قیمت تمام شده به دولت پرداخت می‌کنیم چطور یارانه‌بگیر می‌شویم؟
بله دوستان عمری است با قوانین نئولیبرالی و بازار آزاد آشکارا در حال دور زدن ما هستند.
دوباره عرض می‌کنم صنعت نفت و خود نفت در این کشور «ملی» است.
صحبت‌های بنده هم فقط در جهت قیمت تمام شده این محصول برای خودمان بود.
کنترل و بهینه مصرف کردن سوخت چیز دیگری‌ست.
سیاستگذاریها «لیبرالیستی» است
بعد از آنکه نامه استعفای جناب وزیر مسکن توسط خود ایشان رسانه‌ای شد، این نامه بین عشاق نئولیبرالی در حالی دست به دست شدن است و با استناد به متن این نامه می‌گویند که دولت و در کل نظام به هیچ عنوان نئولیبرال نیست، بلکه کاملا هم کمونیستی است!
خواستم به عرض این عزیزان برسانم که با دلیل و مدرک باید حرف زد.
یک وزیر عاشق نظام سرمایه‌داری، که حالا وقتی دولت نئولیبرالی گند بالای گند زده پا پس می‌کشد و می‌گوید اصلا که گفته ما با دیدگاه نئولیبرالی در حال کشورداری هستیم!
در ساز و کار قوه مجریه دو نهاد به نام‌های وزارت بازرگانی و سازمان بازرسی مهم‌ترین ابزار حاکمیت برای دخالت در بازار (به آن شکل که شما عشاق نئولیبرالی با آن مخالف هستید) تعریف شده بود ولی یکی در اواخر دولت خاتمی و دیگری در دولت احمدی‌نژاد و تماماً بنا به دستورات برنامه‌های چندگانه توسعه که در حال آماده کردن فضا برای نظامی تا فرق سر نئولیبرالی بود و با شعار کوچک‌سازی دولت در جهت تفسیر اصل ۴۴ قانون اساسی، از بین رفتند.
حال چگونه است که این وزیر خود خوشگل پندار می‌گوید این دولتی که از فرق سر تا نوک پا نئولیبرال است با سیاست‌های دخالتی در بازار، عرصه را بر ایشان تنگ کرد؟!
در ضمن باید گفت با این اقدامات، حاکمیت به سمت نظام نئولیبرالی حرکت کرده و مسیر برگشتی را هم برای خود متصور نیست ولی در بازه‌هایی وقتی در حال دریدن مردم است با استفاده از مُسکن وارد بازار می‌شود، تا مثلا کمی افکارعمومی را مشغول کند ولی چون این مُسکن هیچ آمپول‌زنی (نهاد‌های نامبرده) ندارد بجای تزریق به عضلات، به رگ تزریق می‌شود و باعث نابودی بیشتر می‌گردد.
در کل دولت وحاکمیت اگر هم امروز بخواهند در بازار دخالت کنند آنچنان دستِ بازی برای این کار ندارند و فقط از این طریق رانت را بین خودی‌ها تقسیم و باعث فساد بیشتر در دستگاه حاکمیتی می‌شوند.
اگر دیدید دولت این روزها با شعار دخالت در بازار برای حمایت از مردم وارد میدان شد بدانید که فقط برای پر کردن جیب تعدادی آقازاده و رانت‌خوار نقشه کشیده است، چون هیچ نهادی برای این کار ندارد.
